Bilgi Paketi / Ders Kataloğu
Türk Mitolojisi I
Ders Kodu: TDE387
Ders Türü: Bölüm Seçmeli
Ders Grubu: Lisans
Eğitim Dili: Türkçe
Staj Durumu: Yok
Teori: 2
Uyg.: 0
Kredi: 2
Laboratuvar: 0
AKTS: 4
Amaç

Türk Mitolojisi dersinin amacı Türk mitolojisi ve eski Türk inançları hakkında bilgi vererek destan,halk hikayeleri ve şiirleri gibi sözlü kültür ürünlerinde bulunan mitolojik öğeleri tespit edebile ve açıklama yetisi kazandırmaktır

Özet İçerik

Dünya halkları ve mitolojisi, Türk mitolojisi ve eski inançlar hakkında bilgi verilerek mitolojik kahramanlar ve mitolojik olayların yorumlanması ; destan,halk hikayeleri ve Şiilerinin incelenerek mitolojik öğelerin bulunması ve açıklanması

Dersi Veren Öğretim Görevlisi/Görevlileri
Öğr. Gör. Gökhan TÜRK
Öğrenme Çıktıları
1.Türklerin eski inanç sistemleri hakkında bilgi edinme
2.Türk mitolojisi hakkında bilgi edinme
3.Türk mitolojisi ile diğer halkların mitolojilerini karşılaştırabilme
4.Türk animizmi, totemizmi ve şamanizmi hakkında bilgi edinme
5.Türk sözlü kültüründe yer alan motif ve eski inanç izlerini bulabilme
6.Türk sözlü kültüründeki yabancı unsurları tanımlayarak açıklayabilme becerisi kazanma
7.Günümüzde varlıklarını sürdürmeye devam eden bazı gelenek ve göreneklerin eski inançlarla ilişkisini bulabilme becerisi kazanma
8.Türk halk destanları hakkında bilgi sahibi olma
9.Türk kültürü ve mitolojisi ile ilgili kaynaklara ulaşabilme.
Ders Kitabı / Malzemesi / Önerilen Kaynaklar
1.B.Öğel. Türk Mitolojisi, C.1, TTK Yay. Ankara,1971;
2.Edith Hamilton. Mitologiya (Çev. Ü.Tamer), Varlık Yay. İstanbul,1983;
3.M.Uraz. Türk Mitolojisi, Düşünen Adam Yay. İstanbul,1994;
4.Ali Öztürk. Çağları içinde Türk Destanları, İstanbul,1980;
5.M.Ergin. Dede Korkut Destanları, C.1, TDK Yay. Ankara,1997
Haftalık Ayrıntılı Ders İçeriği
1. Hafta - Teorik
Dersin amacı, kapsamı ve kaynakları hakkında bilgi, Mitoloji nedir? En önemli mitolojik terimler ve anlamları. Mitolojinin kaynakları.
2. Hafta - Teorik
Dünya halkları mitlerinde (Yunan, Mısır, Sümer, Roma) yaratılış ve türeyiş. Yunan ve Roma mitolojisinde dünyanın , tanrıların ve insanın yaratılması ile ilgili mitler.
3. Hafta - Teorik
Dünya halkları mitlerinde (Yunan, Mısır, Sümer, Roma) yaratılış ve türeyiş. Eski Sümer, Akad, Mısır ve Çin mitolojilerinde dünya ve insanın yaratılması ile ilgili mitler.
4. Hafta - Teorik
Türklerde yaratılış ve türeyişle ilgili mitolojik destanlar (Radloff ve Verbitski varyantları) Radloff'un derlediği yaratılış destanında dünyanın ve insanın yaratılması ve bunun dünya mitolojileri ile karşılaştırılması.
5. Hafta - Teorik
Türklerde yaratılış ve türeyişle ilgili mitolojik destanlar (Radloff ve Verbitski varyantları). Verbitski tarafından derlenen yaratılış destanında dünyanın ve insanın yaratılması ve bunun dünya mitolojileri ile karşılaştırılması.
6. Hafta - Teorik
Türklerde animist görüşler ve pratikler: Animizm nedir, dünya halklarında hangi şekillerde tezahür eder. Türklerde animist görüşlerin ortaya çıkması. Canlıcılık.
7. Hafta - Teorik
Türklerde animist görüşler ve pratikler: Animizmle ilgili eski Türklerde ortaya çıkar kültler: Dağ, Orman/ağaç, Su, Ateş, Yol vb. kültler ve bunlarla ilgili pratikler.
8. Hafta - Teorik
Türklerde totemizm ve totem hayvanlar: Totemizm nedir, kelimenin kökeni ve diğer halklarda görülen şekilleri.
9. Hafta - Teorik
Totemizmde hayvan, onun özellikleri, insan toplumu ve iyeler arasında aracılık/medyatör görevi. 12 hayvanlı Türk Takvimindeki hayvanlar ve özellikleri.
10. Hafta - Teorik
Avcı kültü ve bununla ilgili pratikler: Totemist görüşlerin avcı kültüne yansımaları, ölüp-dirilen hayvan, ilk ata hayvan, yol gösterici ve koruyucu hayvan. Avdan önce ve sonra yapılan pratikler.
11. Hafta - Teorik
Türklerde şamanizm: Dünya halklarında şamanizm. Türklerde şamanizmle ortaya çıkan üç katmanlı dünya modeli. Şamanın toplumda görevleri, şaman hastalığı.
12. Hafta - Teorik
Türklerde şamanizm: Şamanın kullandığı araç gereç ve giyim kuşamı (Davul, tokmak, cübbe, şapka, çizme vd.). Şamanın seyahat ettiği evren ve yardımcı ruhları.
13. Hafta - Teorik
Şaman törenleri: Hastalıkla ilgili tedavi törenleri, Avda başarısızlık ve bereket törenleri, Gök Tanrı ve Yer-Sular için düzenlenen toplumsal törenler.
14. Hafta - Teorik
Anadolu’da şamanizmin izleri. Türk kültüründe (Aşık sanatı, Orta Oyunu, Meddah, Hokkabazlık, Otacılık) şanizmin izleri.
Değerlendirme
Değerlendirme TürüAdetYüzde
Ara Sınav (Vize)1%40
Dönem Sonu Sınavı (Final)1%60
İş Yükü Hesaplaması
EtkinlikSayısıÖn HazırlıkSüreToplam Iş Yükü (Saat)
Kuramsal Ders140228
Ödev125025
Ara Sınav115116
Dönem Sonu Sınavı130131
TOPLAM İŞ YÜKÜ (Saat)100
Program ve Öğrenme Çıktıları İlişkisi
PÇ-1
PÇ-2
PÇ-3
PÇ-4
PÇ-5
PÇ-6
PÇ-7
PÇ-8
PÇ-9
PÇ-10
OÇ-1
3
OÇ-2
3
4
OÇ-3
4
OÇ-4
OÇ-5
4
OÇ-6
OÇ-7
OÇ-8
5
OÇ-9
Adnan Menderes Üniversitesi - Bilgi Paketi / Ders Kataloğu
2026