Bilgi Paketi / Ders Kataloğu
Türkiye ve Ortadoğu
Ders Kodu: TAR467
Ders Türü: Zorunlu
Ders Grubu: Lisans
Eğitim Dili: Türkçe
Staj Durumu: Yok
Teori: 2
Uyg.: 0
Kredi: 2
Laboratuvar: 0
AKTS: 4
Amaç

Ortadoğu coğrafyası, kadim uygarlıkların, savaşların, dinlerin doğduğu bir coğrafyadır. Dünyanın dört bir tarafına dağılmış insanlar, toplumlar, devletler köklerinin bu coğrafya olduğunu bilirler, bu sebeple Dünyanın başka yerlerinde büyük imkanlar ve devletler kurmuş olsalar da tekrar bu coğrafyaya gelip, bu topraklara hükmetmenin arayışına girerler. Bu tarihsel özlemlerin ve hatıraların yanında sahip oldukları kadim kutsal kitapları onları canlı ve diri tutar. Bu aynı zamanda bir çatışmanın ve savaşın da fitilini ateşler. Ortadoğu Kudüs ve Kâbe gibi önemli iki kutsal merkezi barındırmakla kalmaz diğer çok önemli Peygamberlerin hatıralarının geçtiği önemli merkezleri de barındırır. Bu kadim geçmişin yanında Ortadoğunun sahip olduğu zengin petrol yatakları, önemli ticaret yolları üzerinde bulunması kutsal merkezlerle de eklendiğinde olaylar ve ilişkileri açıklamak bir o kadar karmaşık hale gelmektedir. Ortadoğu'da gerçekleşen olayların isabetli, doğru analizlerini yapabilmek için tüm bu karmaşık olayların içinde gizlenen netliği, net gibi gösterilen nedenlerin içinde gizlenen karmaşık ilişkileri çözebilen bir akla ve bilge gerek vardır. Bu derste öğrencilerin salt bilgi verilmeyecek bu bilgiyi doğru işletebilmesi için analiz teknikleri ve yöntemleri de anlatılacaktır. Çünkü ortadoğuyu anlamak için bu gerekli görünmektedir.

Özet İçerik

Ortadoğu neresidir? Adıyla anılan Ortadoğu sorunu bir coğrafyadan ziyade bir inancı, kültürü ve anlayışı ifade etmektedir. Bu coğrafyanın büyük dini merkezleri ve enerji kaynakları üzerinde bulunması nedeniyle derste ilk olarak bu coğrafyanın kültürel, dini, felsefi, toplumsal düşünme ve mantık kotlarını ve tarihi hakkında bilgi verilecektir. Çünkü bunlar temelde anlaşılmadan sadece ekopolitik, jeostratejik olarak Ortadoğu sorunu denilen problem anlaşılmayacaktır. Bu sorunu anlamak için teopolitik akıl ile ekopolitik ve jeopolitik alanlar birleştirilerek dersler işlenecektir. Suriye, İsrail, İran, Irak, Suudi Arabistan, Yemen, Mısır ve diğer bölge ülkelerindeki rejimler hakkında bilgi verilecek, Arap Baharı, Suriye iç savaşı, Filistin İsrail çatışmasının nedenleri ve sonuçları interaktif olarak öğrencilere anlatılacaktır.

Dersi Veren Öğretim Görevlisi/Görevlileri
Dr. Öğr. Üyesi Uğur TATLISUMAK
Öğrenme Çıktıları
1.Ortadoğu coğrafyası ve tarihinin kendine özgülüklerini gözlemleyebilme.
2.Osmanlı Devleti’nin 19. yüzyılın sonu ve 20. yüzyılın başında Ortadoğu politikasını yorumlayabilme.
3.Arap Milliyetçiliğinin gelişim sürecini kritik edebilme.
4.Birinci Dünya Savaşı sırasında Ortadoğu’da meydana gelen gelişmelerle büyük güçlerin(devletlerin) ilişkisini kurabilme.
5.Ortadoğu’da kurulan manda rejimlerini değerlendirebilme.
6.İsrail ve Filistin meselesini analiz edebilme
7.Petrol-Para ve İktidar İlişkisininin Ortadoğu politikalarına yansımalarını analiz edebilme
Ders Kitabı / Malzemesi / Önerilen Kaynaklar
1.Tayyar Arı, Geçmişten Günümüze Ortadoğu, 0stanbul, 2007.
2.William L. Cleveland, Modern Ortadoğu Tarihi
3.Ray Takeyh, Gizli Devrimler Ülkesi İran, Karakutu Yay., 2009.
Haftalık Ayrıntılı Ders İçeriği
1. Hafta - Teorik
Ortadoğu'nun Tanımı, Coğrafi Sınırları, Ortadoğu Algısı
2. Hafta - Teorik
Ortadoğu'da Siyasal Rejimlerin, Kültürlerin, Din ve Mezheplerin Anlaşılması
3. Hafta - Teorik
Siyasal İslam Tarihi Okuması ve Ortadoğu'yu Anlamak
4. Hafta - Teorik
1979 İran İslam Devrimi ve Ortadoğu'ya Etkisi
5. Hafta - Teorik
Petrol ve Ortadoğu
6. Hafta - Teorik
İsrail’in Kuruluşu-Arap İsrail Savaşları ve Filistin
7. Hafta - Teorik
Kutsal Yerler ve Küresel Finans-Politik sistem
8. Hafta - Teorik
Körfez Arap Ülkeleri ve ABD İlişkileri
9. Hafta - Teorik
1945 sonrası İngiltere-ABD Çatışması, Güç Mücadelesi ve Ortadoğu'ya Yansımaları
10. Hafta - Teorik
II. Dünya Savaşı sonrası Türkiye
11. Hafta - Teorik
Mısır’da Nasır Dönemi
12. Hafta - Teorik
Ortadoğu’da İngiliz ve Fransız Manda Yönetimi ve ABD Politikaları
13. Hafta - Teorik
Arap Baharının Lübnan, Ürdün, Suudi Arabistan, Suriye ve Yemen Üzerindeki Etkileri
14. Hafta - Teorik
Dünya Barışı ve Ortadoğu
Değerlendirme
Değerlendirme TürüAdetYüzde
Ara Sınav (Vize)1%40
Dönem Sonu Sınavı (Final)1%60
İş Yükü Hesaplaması
EtkinlikSayısıÖn HazırlıkSüreToplam Iş Yükü (Saat)
Kuramsal Ders142256
Bireysel Çalışma112022
Ara Sınav1819
Dönem Sonu Sınavı114115
TOPLAM İŞ YÜKÜ (Saat)102
Program ve Öğrenme Çıktıları İlişkisi
PÇ-1
PÇ-2
PÇ-3
PÇ-4
PÇ-5
PÇ-6
PÇ-7
PÇ-8
PÇ-9
PÇ-10
PÇ-11
PÇ-12
OÇ-1
5
4
3
4
5
5
5
5
4
5
5
4
OÇ-2
5
4
3
5
4
4
4
5
5
5
5
5
OÇ-3
5
4
3
4
4
5
4
4
4
4
5
4
OÇ-4
4
4
3
5
4
5
4
4
4
5
5
4
OÇ-5
4
4
3
5
5
5
5
4
4
4
4
4
OÇ-6
4
4
4
5
5
4
4
4
4
5
5
5
OÇ-7
4
4
4
5
4
4
4
4
4
4
4
4
Adnan Menderes Üniversitesi - Bilgi Paketi / Ders Kataloğu
2026