Bilgi Paketi / Ders Kataloğu
Kamu Ekonomisi I
Ders Kodu: MLY303
Ders Türü: Zorunlu
Ders Grubu: Lisans
Eğitim Dili: Türkçe
Staj Durumu: Yok
Teori: 3
Uyg.: 0
Kredi: 3
Laboratuvar: 0
AKTS: 5
Amaç

Kamu Ekonomisi 1 dersinin amacı, piyasa ekonomisinin etkin işleyişine yönelik temel varsayımları irdeleyerek piyasa başarısızlıklarını tanımlamak ve devletin bu başarısızlıkları gidermedeki rolünü teorik ve grafiksel analizlerle açıklamaktır. Ders kapsamında kamusal mallar, dışsallıklar, eksik rekabet, ölçek ekonomileri ve bilgi asimetrisi gibi piyasa aksaklıkları ele alınmakta; bu durumlarda devletin üstlendiği müdahale mekanizmaları (subvansiyonlar, Pigoucu vergileme, kullanıcı fiyatlandırması, doruk fiyatlandırma vb.) grafiksel modeller aracılığıyla analiz edilmektedir. Ayrıca dolaylı ve dolaysız vergilerin bireylerin bütçe kısıtları üzerindeki etkileri fayda denklemleri ve grafiklerle karşılaştırmalı olarak ele alınmaktadır.

Özet İçerik

Kamu Ekonomisi 1 dersi devletin ekonomik sistem içindeki rolünü piyasa başarısızlıkları çerçevesinde ele almaktadır. Kamusal mallar, dışsallıklar, eksik rekabet, bilgi asimetrisi ve ölçek ekonomileri gibi piyasa aksaklıkları incelenmekte; bu durumlarda devletin hangi araçlarla müdahale ettiği tartışılmaktadır. Ders kapsamında, kamusal mal sunumunun etkinliği, dışsallıkların içselleştirilmesi, yerel kamusal mallarda fiyatlandırma yöntemleri grafiksel analizlerle işlenmektedir. Ayrıca dolaylı ve dolaysız vergilerin bireylerin bütçe dengesi üzerindeki etkileri fayda fonksiyonları ve grafikler aracılığıyla karşılaştırmalı olarak ele alınmaktadır.

Dersi Veren Öğretim Görevlisi/Görevlileri
Dr. Öğr. Üyesi Gülizar Seda YILMAZ
Öğrenme Çıktıları
1.Piyasa başarısızlıklarını ve devletin müdahale gerekçelerini anlayabilme
2.Kamusal malların etkin sunumunu grafiksel olarak analiz edebilme
3.Pozitif ve negatif dışsallıklar karşısında devletin uyguladığı politika araçlarını değerlendirebilme
4.Yerel kamusal mallarda kullanıcı fiyatı ve doruk fiyatlandırma yöntemlerini açıklayabilme
5.Dolaylı ve dolaysız vergilerin bireylerin bütçe dengesi üzerindeki etkilerini karşılaştırmalı olarak analiz edebilme
Ders Kitabı / Malzemesi / Önerilen Kaynaklar
1.Kirmanoğlu, H. (2021). Kamu ekonomisi analizi, İstanbul: Beta Yayınları.
2.Şener, O. (2020). Kamu ekonomisi: Teori ve politika. Ankara: Nobel Yayınları.
3.Eğilmez, M. (2023). Kamu maliyesi. İstanbul: Remzi Kitabevi.
4.Yeldan, E. (2001). “Kamu harcamalarının etkinliği ve maliye politikası”. Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, 56(4), 95–112.
5.Türel, O. (1995). “Kamu kesimi ve devletin ekonomik işlevleri”. Toplum ve Bilim, 66, 35–54.
6.Alkin, E. (2005). “Vergilerin gelir dağılımı üzerindeki etkileri: Türkiye uygulaması”. Maliye Dergisi, 149, 25–42.
7.Demir, M. & Gök, H. (2013). “Dolaylı ve dolaysız vergilerin ekonomik büyüme üzerindeki etkileri: Türkiye örneği”. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 68(2), 55–78.
Haftalık Ayrıntılı Ders İçeriği
1. Hafta - Teorik
Kamu Ekonomisine Giriş ve Temel Kavramsal Çerçeve: Kamu ekonomisinin kapsamı, devletin ekonomideki yeri, normatif ve pozitif analiz.
2. Hafta - Teorik
Piyasa Ekonomisinin İşleyişi ve Etkinlik: Rekabetçi piyasa varsayımları, Pareto etkinliği, piyasa dengesinin grafiksel analizi.
3. Hafta - Teorik
Piyasa Başarısızlıkları ve Devlet Müdahalesi: Piyasa başarısızlığı türleri ve devletin müdahale gerekçeleri.
4. Hafta - Teorik
Kamusal Mallar ve Etkin Sunum: Kamusal malların özellikleri, bedavacılık problemi, etkin kamusal mal sunumu için koşullar.
5. Hafta - Teorik
Yerel Kamusal Mallar, Kullanıcı Fiyatı ve Doruk Fiyatlandırma: Yerel kamusal malların özellikleri Kullanıcı fiyatı uygulaması, doruk talep dönemlerinde fiyatlandırma stratejileri.
6. Hafta - Teorik
Pozitif Dışsallıklar ve Devletin Destek Politikaları: Pozitif dışsallık kavramı ve eğitim, ar-ge, kültür-sanat piyasaları üzerinden devlet sübvansiyonlarının optimal düzeyinin analizi.
7. Hafta - Teorik
Negatif Dışsallıklar ve Pigoucu Vergileme: Negatif dışsallık kavramı ve kirletici firma örneği üzerinden içselleştirme yaklaşımı.
8. Hafta - Teorik
Eksik Rekabet ve Ölçek Ekonomileri: Tekelci yapıların kamu müdahalesi gerektiren yönleri, doğal tekel kavramı ve doğal tekelin düzenlenmesi, ölçek ekonomileri ve piyasa başarısızlığı
9. Hafta - Teorik
Bilgi Asimetrisi ve Devletin Rolü: Ters seçim ve ahlaki tehlike kavramları ve sigorta piyasası üzerinden devletin düzenleyici müdahaleleri.
10. Hafta - Teorik
Vergi Sistemine Giriş: Vergi türleri, dolaylı ve dolaysız vergileme ayrımı ve vergilemenin amaçları.
11. Hafta - Teorik
Dolaylı Vergilerin Bütçe Üzerindeki Etkisi: Tüketici davranışı ve bütçe doğrusu, dolaylı verginin bireyin tercihleri üzerindeki etkisi, grafik ve fayda denklemi ile analiz.
12. Hafta - Teorik
Dolaysız Vergilerin Bütçe Üzerindeki Etkisi: Gelir vergisinin birey üzerindeki etkisi, dolaysız vergilerde gelir etkisi, grafikle karşılaştırmalı analiz, dolaysız-dolaylı vergi farkı ve etkinlik kıyaslaması.
13. Hafta - Teorik
Vergilemede Etkinlik ve Adalet: Optimal vergileme, etkinlik ve adalet ikilemi, artan oranlılık, yatay ve dikey adalet kavramları.
14. Hafta - Teorik
Genel Değerlendirme ve Uygulamalı Örnekler: Tüm piyasa başarısızlıklarının tekrar edilmesi, vergileme etkilerinin karşılaştırmalı grafikleri, uygulamalı analizler ve tartışmalar.
Değerlendirme
Değerlendirme TürüAdetYüzde
Ara Sınav (Vize)1%40
Dönem Sonu Sınavı (Final)1%60
İş Yükü Hesaplaması
EtkinlikSayısıÖn HazırlıkSüreToplam Iş Yükü (Saat)
Kuramsal Ders143384
Uygulama Sınavı112113
Ara Sınav124125
TOPLAM İŞ YÜKÜ (Saat)122
Program ve Öğrenme Çıktıları İlişkisi
PÇ-1
PÇ-2
PÇ-3
PÇ-4
PÇ-5
PÇ-6
PÇ-7
PÇ-8
PÇ-9
PÇ-10
OÇ-1
5
5
3
3
4
3
5
4
2
2
OÇ-2
5
5
2
3
3
1
5
3
2
1
OÇ-3
5
5
2
3
3
1
5
4
1
1
OÇ-4
5
5
2
2
3
2
5
3
1
2
OÇ-5
5
5
2
2
3
3
5
5
3
3
Adnan Menderes Üniversitesi - Bilgi Paketi / Ders Kataloğu
2026