Bilgi Paketi / Ders Kataloğu
Toprak Fiziği
Ders Kodu: TBB303
Ders Türü: Zorunlu
Ders Grubu: Lisans
Eğitim Dili: Türkçe
Staj Durumu: Yok
Teori: 2
Uyg.: 2
Kredi: 3
Laboratuvar: 0
AKTS: 5
Amaç

Toprak fiziğinin temelleri ve uygulama alanlarının teorik ve uygulamalı olarak irdelenmesi. Toprak fiziğinin tanımı, gelişimi ve kullanıldığı alanlar. Laboratuvar analizlerinin uygulanması.

Özet İçerik

Toprak fiziğinde temel ilişkiler; toprak dispers sistemi, dispers fazın karakteristikleri; toprak tekstürü; tane büyüklüğü dağılımı ve tekstürel sınıflandırma; toprak strüktürü, toprak strüktürünün sınıflandırma, oluşum, gelişim ve tarımsal önemi; suyun toprakta tutulması, toprak suyunun potansiyeli ve hareketi, toprak suyunun sınıflandırılması, toprak havalanması; toprak sıcaklığı.

Dersi Veren Öğretim Görevlisi/Görevlileri
Prof. Dr. Gönül AYDIN
Öğrenme Çıktıları
1.Toprak Fiziğine ait temel prensipleri kavrar ve bunları topraklara uyarlayabilir
2.Toprağın fiziksel analizlerini yapabilir ve bunların hangi amaçlar için kullanılabileceğini sıralayabilir
3.Toprakların fiziksel özellikleri ile ilgili . bulgu ve yorumlarını sözlü - yazılı anlaşılır bir şekilde ifade ederek raporlayabilme ve iletişim kurabilir
4.Toprakların fiziksel özelliklerinden kaynaklanan riskleri giderebilmek için çözüm önerileri bulabilir
5.Toprak fiziksel özelliklerinin diğer bilim dalları ile olan ilişkilerini ve bunun ne anlama geldiğini açıklayabilir
Ders Kitabı / Malzemesi / Önerilen Kaynaklar
1.Özkan, İ., 1985. Toprak Fiziği. Ziraat Fakültesi Yay. 946 s. Ders Kitabı 270.
2.Fiziğin Temelleri I (Mekanik), D. Halliday ve R. Resnick; Çeviri: Cengiz Yalçin, 1996.
Haftalık Ayrıntılı Ders İçeriği
1. Hafta - Teorik
Toprak Fiziği nedir? Önemi ve Amacı.
1. Hafta - Uygulama
Bölüm laboratuvarlarının tanıtımı.
2. Hafta - Teorik
Toprağın Fiziksel Durumu; Üç Fazlı Bir sistem Olarak Toprak, Hacim ve Kütle İlişkileri.
2. Hafta - Uygulama
Arazide toprak profili inceleme.
3. Hafta - Teorik
Katı Faz; Toprak Bünyesi (Tekstür).
3. Hafta - Uygulama
Arazide ve laboratuarda toprak bünyesini belirleme yöntemleri.
4. Hafta - Teorik
Katı faz; Toprak Yapısı (Strüktür).
4. Hafta - Uygulama
Arazide toprak strüktürü belirleme .
5. Hafta - Teorik
Toprak Suyu; Su ve Suyun Yapısı, Suyun Katı Yüzeylerde Adsorbsiyonu.
5. Hafta - Uygulama
Toprak yapısı slayt gösterimi.
6. Hafta - Teorik
Toprak-Su sisteminin fiziksel durumu; Toprak-Su sisteminde Katı yüzeye yakın kısımda yer alan kuvvetler, Elektriksel Çift Tabaka.
6. Hafta - Uygulama
Bozulmamış toprak örneği alma.
7. Hafta - Teorik
Toprak Suyu ile İlgili Temel Kavramlar; Tansiyon-Gerilim, Basınç, Stres, Bükümlülük, Yüzey Gerilimi, Dokunma Açısı, Kapillar-Kılcal Yükselme nedir?
7. Hafta - Uygulama
Bozulmamış toprak örneklerini analize hazırlama.
8. Hafta - Teorik
Toprak Suyunun Durumu.
8. Hafta - Uygulama
Arazide Toprak Nemini Belirleme Yöntemleri.
9. Hafta - Teorik
Toprak Suyunun Potansiyel Enerjisi.
9. Hafta - Uygulama
Arazide toprak rengini belirleme.
10. Hafta - Teorik
Toprak Rutubet içeriğinin ve Potansiyelinin Ölçümü; Toprak su içeriğinin ölçümünde kullanılan dolaylı ve direkt ölçüm yöntemleri.
10. Hafta - Uygulama
Laboratuvarda Toprak Neminin Belirlenmesi.
11. Hafta - Teorik
Toprak Rutubet Potansiyelinin Ölçümü; Kapillar-Matrik-Kılcal Potansiyeli Ölçmede Kullanılan Aletler.
11. Hafta - Uygulama
Laboratuvarda Toprak Neminin Belirlenmesi.
12. Hafta - Teorik
Toprak Rutubet Karakteristik Eğrisi; Topak Rutubet karakteristik eğrisini etkileyen toprak özellikleri.
12. Hafta - Uygulama
Tarla ve Solma Nem Kapasitesi Belirlenmesi.
13. Hafta - Teorik
Toprak Rutubet Karakteristik Eğrisi; Topak Rutubet karakteristik eğrisinin oluşturulması.
13. Hafta - Uygulama
Kapilarite kavramı.
14. Hafta - Teorik
Toprak Suyunun Dinamiği; Sıvı suyun hareketi, dar borularda akışkanların akımı, viskozite.
14. Hafta - Uygulama
Uygulamaların raporlanması
Değerlendirme
Değerlendirme TürüAdetYüzde
Ara Sınav (Vize)1%40
Dönem Sonu Sınavı (Final)1%60
İş Yükü Hesaplaması
EtkinlikSayısıÖn HazırlıkSüreToplam Iş Yükü (Saat)
Kuramsal Ders142256
Uygulamalı Ders142256
Ara Sınav1516
Dönem Sonu Sınavı1617
TOPLAM İŞ YÜKÜ (Saat)125
Program ve Öğrenme Çıktıları İlişkisi
PÇ-1
PÇ-2
PÇ-3
PÇ-4
PÇ-5
PÇ-6
PÇ-7
PÇ-8
PÇ-9
PÇ-10
PÇ-11
OÇ-1
4
4
2
3
2
2
2
3
2
3
2
OÇ-2
3
5
1
5
2
1
1
2
3
1
2
OÇ-3
4
4
2
4
2
5
3
1
4
2
3
OÇ-4
3
3
4
4
2
1
2
2
5
2
4
OÇ-5
4
4
2
5
3
2
2
2
3
2
4
Adnan Menderes Üniversitesi - Bilgi Paketi / Ders Kataloğu
2026