Bilgi Paketi / Ders Kataloğu
Osmanlı İlmiye Sınıfı
Ders Kodu: TRH506
Ders Türü: Bölüm Seçmeli
Ders Grubu: Yüksek Lisans
Eğitim Dili: Türkçe
Staj Durumu: Yok
Teori: 3
Uyg.: 0
Kredi: 3
Laboratuvar: 0
AKTS: 5
Amaç

Osmanlı Ulemasının tarihsel dönüşümünü, ilmi üretkenliğini etkileyen sebeplerini, siyasi iktidar ve maaş sistemi arasındaki ilişkiyi anlatmak. Bu ilişkinin Osmanlı kalkınmasına olan etkilerini incelemek.

Özet İçerik

Osmanlı uleması, osmanlı tarihinde aynı seviyede kalmış siyasal, sosyal etkinlikte ve bilimsel üretkenlikte kalmış bir zümre değildir. Osmanlı uleması da İslam tarihindeki diğer ulemalar gibi önemli değişim ve dönüşümler yaşamıştır. Bu değişim ve dönüşümler, osmanlı siyasal ve toplumsal sistem üzerinde önemli etkileri olmuştur. Osmanlı siyasal idaresinin aynı zamanda nasıl modernleştiğinin de bir tarihidir.

Dersi Veren Öğretim Görevlisi/Görevlileri
Dr. Öğr. Üyesi Uğur TATLISUMAK
Öğrenme Çıktıları
1.Öğrenci Osmanlı İlmiye sınıfının yapısı hakkında bilgi sahibi olur.
2.Öğrenci Osmanlı medrese sistemini bilir.
3.Öğrenci Kadıların Osmanlı idarî, sosyo-ekonomik yaşamındaki yerlerini öğrenir.
4.Öğrenci Osmanlı medreselerinin çöküş sebeplerini bilir.
5.Öğrenci Tanzimat öncesi ve sonrasında ulema sınıfındaki değişimleri karşılaştırabilir.
6.Osmanlı ulemasının üretkenliğinde siyasi iktidarın ve maaş sistemin etkisini kavrar.
Ders Kitabı / Malzemesi / Önerilen Kaynaklar
1.İsmail Hakkı Uzunçarşılı, Osmanlı Devleti'nin İlmiye Teşkilatı, Ankara, 1983
2.A. Adnan Adıvar, Osmanlı Türklerinde İlim, İstanbul, 1986
3.Uğur Tatlısumak, Osmanlı Uleması ve Patronaj İlişkisi Doktora Tezi, Konya 2016.
Haftalık Ayrıntılı Ders İçeriği
1. Hafta - Teorik
Osmanlı İlmiye sınıfı hakkında bibliyografya. Osmanlı öncesi İslam Devletlerinde Ulema sınıfının yeri.
2. Hafta - Teorik
Osmanlı ilmiye sınıfının doğuşu ve toplumsal hayattaki yeri.
3. Hafta - Teorik
Osmanlı Devletinde Medreseler.
4. Hafta - Teorik
Osmanlı Devletinde Kadılık Kurumu
5. Hafta - Teorik
Kazaskerler ve görevleri
6. Hafta - Teorik
Osmanlı Devletinde Şeyhülislamlık.
7. Hafta - Teorik
Osmanlı Devletinde Şeyhülislamlık.
8. Hafta - Teorik
Osmanlı İlmiye sınıfından portreler.
9. Hafta - Teorik
Osmanlı arşiv belgelerinde ilmiye sınıfı.
10. Hafta - Teorik
Şeriyye mahkemeleri ve uygulamaları.
11. Hafta - Teorik
İlmiye sınıfında yaşanan çöküş ve sebepleri.
12. Hafta - Teorik
Tanzimat ve İlmiye Sınıfi
13. Hafta - Teorik
Son dönem Osmanlı Uleması
14. Hafta - Teorik
Son dönem Osmanlı Uleması ve Patronaj
Değerlendirme
Değerlendirme TürüAdetYüzde
Ara Sınav (Vize)1%40
Dönem Sonu Sınavı (Final)1%60
İş Yükü Hesaplaması
EtkinlikSayısıÖn HazırlıkSüreToplam Iş Yükü (Saat)
Kuramsal Ders143384
Ödev114216
Ara Sınav18210
Dönem Sonu Sınavı114216
TOPLAM İŞ YÜKÜ (Saat)126
Program ve Öğrenme Çıktıları İlişkisi
PÇ-1
PÇ-2
PÇ-3
PÇ-4
PÇ-5
PÇ-6
PÇ-7
PÇ-8
PÇ-9
PÇ-10
OÇ-1
4
OÇ-2
4
OÇ-3
4
OÇ-4
4
OÇ-5
4
OÇ-6
Adnan Menderes Üniversitesi - Bilgi Paketi / Ders Kataloğu
2026