Bilgi Paketi / Ders Kataloğu
| Ders Kodu | : BİO655 |
| Ders Türü | : Bölüm Seçmeli |
| Ders Grubu | : Doktora |
| Eğitim Dili | : Türkçe |
| Staj Durumu | : Yok |
| Teori | : 3 |
| Uyg. | : 0 |
| Kredi | : 3 |
| Laboratuvar | : 0 |
| AKTS | : 8 |
Bu dersin amacı, genetik varyasyonların besin bileşenlerine verilen biyolojik yanıtları nasıl etkilediğini açıklamak; beslenme, genomik ve epigenetik etkileşimler arasındaki ilişkiyi anlamaya yönelik ileri düzey bilgi sağlamaktır. Öğrencilerin, bireysel genetik yapıya dayalı kişiselleştirilmiş beslenme yaklaşımlarını bilimsel temelde değerlendirebilme, nutrigenetik ve nutrigenomik verileri yorumlayabilme, gen-diyet etkileşimlerini moleküler düzeyde analiz edebilme ve bu bilgileri sağlık ve hastalık yönetiminde kullanabilme becerisi kazanmaları hedeflenmektedir. Ayrıca, nutrigenomik verilerin etik, toplumsal ve klinik yansımaları da ele alınarak, öğrencilerin multidisipliner bir bakış açısı geliştirmeleri amaçlanmaktadır.
Bu ders, bireylerin genetik yapılarının besin öğelerine verdiği yanıtlar ile beslenmenin gen ekspresyonu üzerindeki etkilerini inceleyen nutrigenetik ve nutrigenomik alanlarına odaklanmaktadır. Genom, epigenom, transkriptom ve metabolom düzeyinde beslenme-genom etkileşimi, kişiye özel beslenme stratejilerinin bilimsel temelleri ve halk sağlığına yönelik uygulamaları ele alınır. Ayrıca, gen-diyet etkileşimlerinin kronik hastalıklar (obezite, diyabet, kardiyovasküler hastalıklar, kanser vb.) üzerindeki etkileri tartışılır. Öğrencilere, beslenmeye duyarlı genetik varyasyonlar, nutri-gen ilişkili biyobelirteçlerin analizi, epigenetik mekanizmalar ve bireyselleştirilmiş tıbbi beslenme yaklaşımlarına dair ileri düzey bilgi ve analiz becerisi kazandırmak hedeflenmektedir.
| Doç. Dr. Tülay ÇELİK |
| 1. | Nutrigenomik ve nutrigenetik kavramlarını tanımlar, aralarındaki farkları açıklar. |
| 2. | Besinlerin gen ekspresyonu ve epigenetik mekanizmalar üzerindeki etkilerini analiz eder. |
| 3. | Genetik polimorfizmler ile bireysel besin yanıtları arasındaki ilişkiyi değerlendirir |
| 4. | Obezite, diyabet, kardiyovasküler hastalıklar ve kanser gibi yaygın hastalıklarda gen-diyet etkileşimlerini yorumlar. |
| 5. | Nutrigenetik testlerin uygulanabilirliğini ve sınırlılıklarını bilimsel temelde tartışır. |
| 6. | Mikrobiyota, genetik yapı ve beslenme arasındaki üçlü ilişkiyi açıklar. |
| 7. | Bireye özgü (kişiselleştirilmiş) beslenme yaklaşımlarının bilimsel temelini ve sağlık üzerindeki potansiyel etkilerini değerlendirir. |
| 8. | Nutrigenomik uygulamalarının etik, sosyal ve yasal boyutlarını analiz eder. |
| 1. | Carlberg C, Ulven AM, Molnar F. 2019. Nutrigenomik. Çeviri Editörleri: Yılmaz, S., Uçar A. Pelikan Kitabevi. ISBN: 9786052268919 |
| 2. | Bş, M., Karaca E. 2023. Nutrigenetik Kişisel Beslenme Bilimini Uygulamak. Akademisyen Yayınevi |
| 3. | Temizkan, G. 2021. Genetik: Temel İlke ve Kavramlar. Ankara Nobel Tıp Kitabevi. ISBN: 9786257564045. - |
| 4. | Ordovas JM. 2004. Nutrigenetics And Nutrigenomics, World Review of Nutrition and Dietetics,Vol.93,Karger, 2004 |
| Değerlendirme Türü | Adet | Yüzde |
|---|---|---|
| Ara Sınav (Vize) | 1 | %30 |
| Dönem Sonu Sınavı (Final) | 1 | %70 |
| Etkinlik | Sayısı | Ön Hazırlık | Süre | Toplam Iş Yükü (Saat) |
|---|---|---|---|---|
| Kuramsal Ders | 14 | 2 | 3 | 70 |
| Ödev | 2 | 10 | 2 | 24 |
| Okuma | 12 | 3 | 0 | 36 |
| Bireysel Çalışma | 10 | 4 | 0 | 40 |
| Ara Sınav | 1 | 10 | 2 | 12 |
| Dönem Sonu Sınavı | 1 | 20 | 2 | 22 |
| TOPLAM İŞ YÜKÜ (Saat) | 204 | |||
PÇ-1 | PÇ-2 | PÇ-3 | PÇ-4 | PÇ-5 | PÇ-6 | PÇ-7 | PÇ-8 | PÇ-9 | PÇ-10 | PÇ-11 | PÇ-12 | PÇ-13 | PÇ-14 | |
OÇ-1 | 5 | 4 | 3 | 2 | 4 | 3 | 3 | 4 | 4 | 3 | ||||
OÇ-2 | 4 | 5 | 4 | 3 | 4 | 3 | 3 | 4 | 3 | 4 | ||||
OÇ-3 | 5 | 5 | 4 | 2 | 4 | 3 | 3 | 4 | 4 | 3 | ||||
OÇ-4 | 5 | 5 | 4 | 3 | 4 | 4 | 3 | 5 | 5 | 4 | ||||
OÇ-5 | 4 | 5 | 4 | 2 | 4 | 4 | 3 | 4 | 4 | 3 | ||||
OÇ-6 | 4 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 2 | 2 | 4 | 4 | ||||
OÇ-7 | 3 | 3 | 3 | 2 | 3 | 2 | 2 | 3 | 3 | 2 | ||||
OÇ-8 | 3 | 3 | 3 | 2 | 3 | 3 | 3 | 4 | 4 | 2 | ||||