Bilgi Paketi / Ders Kataloğu
Varyans Unsurları ve Genetik Parametre Tahmini
Ders Kodu: ZZO529
Ders Türü: Bölüm Seçmeli
Ders Grubu: Yüksek Lisans
Eğitim Dili: Türkçe
Staj Durumu: Yok
Teori: 2
Uyg.: 2
Kredi: 3
Laboratuvar: 0
AKTS: 8
Amaç

Dersin amacı, hayvancılık verilerinden varyans unsurlarının ve genetik parametrelerin tahmin edilmesi için gerekli analizlere yönelik temel teorinin verilmesi ve uygulama becerisinin kazandırılmasıdır.

Özet İçerik

1. Varyans unsurlarının tanımı. 2. Kullanılan veri kaynakları (fenotipik veriler ve pedigri bilgileri). 3. Parametre tahminine yönelik deneme desenlerinin kurgulanması. 4. Hayvancılıkta kullanılan genetik ve fenotipik parametreler: kalıtım ve tekrarlanma derecesi, genetik ve fenotipikkorelasyonlar. 5. Genetik parametre tahmin mantığı, kullanım alanları ve hayvan ıslahındaki önemi. 6. Model tiplerinin tanımlanması. 7. Tahmin yöntemlerinde aranan özellikler. 8. Başlıca tahminleme yöntemlerinin esasları. 9. Varyans unsurlarının tahmin edilmesi için kullanılan bilgisayar yazılımlarının tanıtım ve kullanımı.

Dersi Veren Öğretim Görevlisi/Görevlileri
Doç. Dr. Onur YILMAZ
Öğrenme Çıktıları
1.Varyans terimini, varyans unsurlarını ve genetik parametre eldesi için önemlerini kavrama
2.Genetik parametreleri ve hayvan ıslahı açısından gerekliliklerini öğrenme
3.Varyansunsurlarını tahmin etmede kullanılan yöntemleri öğrenme
4.Varyans unsurlarını tahmin etmede kullanılan bilgisayar programlarını kullanma becerisi kazanma
5.Varyans unsurlarının genetik iyileştirme programlarında kullanımını öğrenme
Ders Kitabı / Malzemesi / Önerilen Kaynaklar
1.Mrode, R.A, 2005. Linear Models for the Prediction of Animal Breeding Values. CABI Publishing, UK.
2.Vanlı, Y., Özsoy, M.K., Baş, S., 1993. Populasyon ve Biyometrik Genetik. Yüzüncü Yıl Üniv. Zir. Fak. Yay. No:3.
3.Lynch, M. andWalsh., B., 1998. Genetics and Analysis of Quantitative Traits. Sinauer Associates, Inc. USA.
4.Bourdon, R.M., 2000. Understanding Animal Breeding. 2ndedition.PrenticeHall, USA.
5.Falconer, D.S. and Mackay, T.F.C., 1996. Introduction to Quantitative Genetics. 4th ed. LongmanGroupLtd, England.
Haftalık Ayrıntılı Ders İçeriği
1. Hafta - Teorik & Uygulama
Genetik parametrelere ait temel bilgiler, tahmin mantığı ve kullanım alanları
2. Hafta - Teorik & Uygulama
Varyansterimi ve fenotipikvaryansın unsurlarına ayrılması
3. Hafta - Teorik & Uygulama
Varyans unsurları ve parametre tahminine yönelik deneme desenlerinin kurgulanması
4. Hafta - Teorik & Uygulama
Varyans unsurlarının tanımı ve bunların tahmininde kullanılan veri kaynakları
5. Hafta - Teorik & Uygulama
Pedigri bilgilerinin önemi ve değerlendirilmesi. Akrabalık derecesi ve akrabalı yetiştirme katsayısı, Akrabalık ilişki matrisinin (A) hesaplanması
6. Hafta - Teorik & Uygulama
Kalıtım derecesi, hayvan ıslahı açısından önemi, tahmin edilmesi
7. Hafta - Teorik & Uygulama
Tekrarlama derecesi, hayvan ıslahı açısından önemi, tahmin edilmesi
8. Hafta - Teorik & Uygulama
Genetik korelasyon, hayvan ıslahı açısından önemi, tahmin edilmesi
9. Hafta - Teorik & Uygulama
Model tipleri; Sabit, şansa bağlı ve karışık model. Tahmin yöntemlerinde aranan özellikler
10. Hafta - Teorik & Uygulama
Varyans unsurlarının tahmininde kullanılan başlıca programların (SAS, HARVEY, MTDFREML, WOMBAT, VCE, ASREML vb.) ana hatlarının tanıtımı
11. Hafta - Teorik & Uygulama
Varyans analizi (ANOVA) ve En-küçük-kareler (EKK) metodu ile varyans unsurlarının elde edilmesi. SAS ve VCE uygulaması ile problem çözümü
12. Hafta - Teorik & Uygulama
Henderson 1, 2 ve 3 metotları. Harvey uygulamasıile problem çözümü
13. Hafta - Teorik & Uygulama
Maksimum Olabilirlik (ML) ve Kısıtlanmış Maksimum Olabilirlik (REML) yöntemlerinin kullanımı. MTDFREML, WOMBAT ve ASREML uygulaması ile problem çözümü
14. Hafta - Teorik & Uygulama
Minimum norm kuadratik sapmasız tahminleme (MINQUE) ve Minimum varyanskuadratik sapmasız tahminleme (MIVQUE) yöntemlerinin kullanımı, problem çözümü
Değerlendirme
Değerlendirme TürüAdetYüzde
Ara Sınav (Vize)1%30
Dönem Sonu Sınavı (Final)1%70
İş Yükü Hesaplaması
EtkinlikSayısıÖn HazırlıkSüreToplam Iş Yükü (Saat)
Kuramsal Ders142256
Uygulamalı Ders140228
Ödev58250
Laboratuvar40312
Ara Sınav120222
Dönem Sonu Sınavı130232
TOPLAM İŞ YÜKÜ (Saat)200
Program ve Öğrenme Çıktıları İlişkisi
PÇ-1
PÇ-2
PÇ-3
PÇ-4
PÇ-5
PÇ-6
PÇ-7
OÇ-1
5
5
5
3
3
2
5
OÇ-2
5
5
5
3
3
2
5
OÇ-3
5
5
5
3
3
2
5
OÇ-4
5
5
5
5
3
2
5
OÇ-5
4
3
4
3
3
2
4
Adnan Menderes Üniversitesi - Bilgi Paketi / Ders Kataloğu
2026