
| Ders Kodu | : SBÖ016 |
| Ders Türü | : Bölüm Seçmeli |
| Ders Grubu | : Lisans |
| Eğitim Dili | : Türkçe |
| Staj Durumu | : Yok |
| Teori | : 2 |
| Uyg. | : 0 |
| Kredi | : 2 |
| Laboratuvar | : 0 |
| AKTS | : 4 |
Bu dersin amacı, 18. yüzyılın sonlarından 20. yüzyılın başlarına kadar olan dönemde dünya tarihinde meydana gelen temel siyasi, sosyal, ekonomik ve kültürel dönüşümleri küresel bir perspektiften incelemektir. Öğrencilerin, Aydınlanma Çağı, Sanayi Devrimi, emperyalizm, devrimler çağı, ulus-devlet oluşumları ve modernleşme süreçleri gibi temel gelişmeleri tarihsel bağlamlarıyla anlamaları hedeflenmektedir. Ders ayrıca Batı dışı toplumların bu süreçlerle kurduğu etkileşimleri ve karşı tepkileri de değerlendirmeyi amaçlar.
Bu ders, 18. yüzyıl sonlarından 20. yüzyılın başlarına uzanan dönemde dünya tarihinde meydana gelen temel dönüşümleri küresel bir perspektifle ele alır. Yakınçağ’ın tarih yazımındaki yeri ve anlamı tartışıldıktan sonra, Aydınlanma düşüncesinin siyasal ve toplumsal etkileri incelenir. Amerikan ve Fransız Devrimleri ile birlikte devrimler çağının ortaya çıkışı, bu sürecin ulus-devlet kavramı üzerindeki etkileri ve farklı toplumlara ilham verici rolü değerlendirilir. Ardından Sanayi Devrimi’nin ekonomik, toplumsal ve mekânsal sonuçları ile bu dönüşümün Avrupa dışındaki toplumlara yansımaları ele alınır. 19. yüzyılda hız kazanan emperyalizm ve sömürgecilik süreçleri çerçevesinde Latin Amerika, Asya ve Afrika’daki siyasal ve kültürel dönüşüm girişimleri incelenir. 1848 Devrimleri, milliyetçilik hareketleri ve ulus-devletlerin oluşumu, bu dönemin önemli kırılma noktalarından biri olarak değerlendirilir. Aynı zamanda Osmanlı İmparatorluğu, Çin, Japonya ve Hindistan gibi büyük imparatorluklarda gerçekleşen reform hareketleri karşılaştırmalı olarak ele alınır. Dersin ilerleyen haftalarında küresel kapitalist sistemin oluşumu, sanayileşmenin dünya ölçeğinde yarattığı etkileşimler, göçler ve eşitsizlikler tartışılır. Ders, I. Dünya Savaşı’nın sebepleri, gelişimi ve dünya tarihi üzerindeki etkileriyle sona erer.
| Arş. Gör. Lütfi BUDAK |
| 1. | Yakınçağ döneminde yaşanan siyasi, ekonomik ve toplumsal dönüşümlerin temel dinamiklerini kavrayabilir. |
| 2. | Aydınlanma düşüncesi, devrimler ve Sanayi Devrimi gibi tarihsel olayların dünya tarihindeki önemini analiz edebilir. |
| 3. | 19. yüzyıl emperyalizmi ve sömürgecilik süreçlerini küresel bağlamda açıklayabilir ve farklı bölgelerdeki etkilerini karşılaştırabilir. |
| 4. | Ulus-devletlerin ortaya çıkışı ve milliyetçilik hareketlerinin tarihsel gelişimini yorumlayabilir. |
| 5. | I. Dünya Savaşı’nın nedenleri, gelişimi ve sonuçlarını bütüncül bir perspektifle değerlendirebilir. |
| 1. | Feroz Ahmad, Modern Türkiye'nin Oluşumu, Kaynak Yayınları. (Osmanlı’nın son dönemi ve modernleşme süreci açısından önemlidir.) |
| 2. | Donald Kagan, Batı Uygarlığı: Yükseliş ve Çöküş, Palme Yayınları. (Yakınçağ ve modern çağ bağlantıları için genel çerçeve.) |
| 3. | Ahmet Şimşek, Yakınçağ Tarihi, Nobel Yayıncılık. |
| 4. | Enver Ziya Karal, Osmanlı Tarihi (Cilt 5 ve 6), TTK Yayınları. (Yakınçağ dönemi Osmanlı açısından çok değerlidir.) |
| 5. | Edward H. Carr, Tarih Nedir?, İletişim Yayınları. (Tarih metodolojisi için temel okuma.) |
| 6. | Eric Hobsbawm, Devrim Çağı (1789-1848), Dost Kitabevi. |
| 7. | Peter N. Stearns, Sanayi Devrimi Tarihi, Dost Kitabevi. |
| 8. | Hobson J. A., Emperyalizm: Bir Çalışma, İletişim Yayınları. |
| 9. | Engin Deniz Akarlı, Osmanlı Modernleşmesi ve Reformları, Tarih Vakfı Yurt Yayınları. |
| Değerlendirme Türü | Adet | Yüzde |
|---|---|---|
| Ara Sınav (Vize) | 1 | %40 |
| Dönem Sonu Sınavı (Final) | 1 | %60 |
| Etkinlik | Sayısı | Ön Hazırlık | Süre | Toplam Iş Yükü (Saat) |
|---|---|---|---|---|
| Kuramsal Ders | 14 | 1 | 2 | 42 |
| Okuma | 5 | 5 | 5 | 50 |
| Ara Sınav | 1 | 2 | 2 | 4 |
| Dönem Sonu Sınavı | 1 | 3 | 3 | 6 |
| TOPLAM İŞ YÜKÜ (Saat) | 102 | |||
PÇ-1 | PÇ-2 | PÇ-3 | PÇ-4 | PÇ-5 | PÇ-6 | PÇ-7 | PÇ-8 | PÇ-9 | PÇ-10 | |
OÇ-1 | 3 | 1 | 2 | 3 | 2 | |||||
OÇ-2 | 3 | 1 | 3 | 3 | 2 | |||||
OÇ-3 | 3 | 2 | 3 | 2 | ||||||
OÇ-4 | 3 | 2 | 2 | 2 | ||||||
OÇ-5 | 3 | 1 | 2 | 3 | 2 | |||||