Bilgi Paketi / Ders Kataloğu
Diksiyon, Ses ve Etkili Konuşma Sanatı
Ders Kodu: EFS183
Ders Türü: Bölüm Dışı Seçmeli
Ders Grubu: Lisans
Eğitim Dili: Türkçe
Staj Durumu: Yok
Teori: 2
Uyg.: 0
Kredi: 2
Laboratuvar: 0
AKTS: 3
Amaç

Bu dersin amacı, öğrencilerin insan sesinin yapısını tanıyarak, seslerini doğru, sağlıklı ve etkili biçimde kullanabilmelerini sağlamaktır. Doğru nefes alma, artikülasyon, rezonans, vurgu ve tonlama gibi sesin temel ögeleri kuramsal olarak incelenerek; öğrencilerin bireysel, akademik ve profesyonel yaşamlarında seslerini etkili bir iletişim aracı olarak kullanmaları hedeflenir. Ayrıca konuşma yoluyla ses üretiminin, şan tekniğiyle olan ilişkisi de farkındalık düzeyinde ele alınır.

Özet İçerik

Bu derste insan sesinin üretimi, fonetik yapısı, diksiyon ilkeleri, doğru nefes kullanımı, artikülasyon ve rezonans sistemleri gibi konular kuramsal düzeyde ele alınır. Konuşmada sesin etkili, doğal ve sürdürülebilir kullanımı üzerinde durulur. Diksiyonun konuşma ile sınırlı kalmayıp, ses sağlığıyla doğrudan ilişkili olduğu vurgulanır. Ders, her meslek alanında sesin bilinçli kullanımına yönelik farkındalık geliştirmeyi amaçlar.

Dersi Veren Öğretim Görevlisi/Görevlileri
Öğr. Gör. Kadriye Olcay ŞAHİN
Öğrenme Çıktıları
1.İnsan sesinin üretim sürecini anatomik ve fonetik yönleriyle açıklar.
2.Konuşma sırasında doğru nefes ve ses kullanımının önemini kavrar.
3.Artikülasyon ve fonetik kavramlarını ses netliği açısından analiz eder
4.Konuşmaya dayalı ses bozukluklarını tanır ve temel nedenlerini kavrar.
5.Kendi sesinin özellikleri hakkında farkındalık geliştirir ve sesini bilinçli kullanma yönünde tutum geliştirir.
Ders Kitabı / Malzemesi / Önerilen Kaynaklar
1.Yılmaz Arıkan (2021). Diksiyon ve Hitabet Sanatı. Nobel Yayınları.
2.Seda Arar (2017). Ses Eğitimi ve Konuşma Teknikleri. Pegem Akademi.
3.Safiye Ayla Güler (2020). Fonetik, Artikülasyon ve Diksiyon. Eğitim Yayınevi.
Haftalık Ayrıntılı Ders İçeriği
1. Hafta - Teorik
Ses Nedir? Konuşma ve Şarkı Arasındaki Köprü, İnsan sesinin çok yönlülüğü, sesin sosyal ve bireysel işlevi
2. Hafta - Teorik
Sesin Üretimi: Anatomik ve Fizyolojik Temeller, Larenks, diyafram, solunum ve fonasyon süreci
3. Hafta - Teorik
Doğru Nefesin Önemi, Diyafram nefesi, nefes kontrolü, konuşmada destek
4. Hafta - Teorik
Artikülasyon Organları ve Fonetik Temeller Dudaklar, dişler, damak, dil ve ses oluşumu
5. Hafta - Teorik
Türkçede Doğru Telaffuz ve Söyleyiş, Seslerin çıkarımı, ünlü-ünsüz ayrımı, fonetik temelli açıklamalar
6. Hafta - Teorik
Diksiyonun Kuramsal İlkeleri, Akıcılık, tonlama, vurgu, durak, ezgi
7. Hafta - Teorik
Sesin Rezonansı ve Ses Alanı, Göğüs, ağız ve baş rezonansı; konuşma sesinin yayılımı
8. Hafta - Teorik
Ses Hijyeni: Konuşma ve Ses Sağlığı, Ses sağlığı, ses yorgunluğu, yanlış konuşma alışkanlıkları
9. Hafta - Teorik
Konuşma Bozuklukları: Fonetik ve Fizyolojik Nedenler, Hızlı konuşma, pelteklik, ses kısıklığı, yorgunluk
10. Hafta - Teorik
Etkili Konuşma Becerileri: Hitabet ve Sunum Hazırlıklı konuşma yapıları, sesin yönetimi
11. Hafta - Teorik
Doğaçlama Konuşmalar ve Sözlü Anlatımda Ses, Duygusal ifade, ses tonu ile anlatımın zenginleştirilmesi
12. Hafta - Teorik
Sözsüz İletişim ve Beden Dili, Göz teması, jest, mimik, duruş ve ses uyumu
13. Hafta - Teorik
Konuşmacı Profilleri: Sesiyle Etki Yaratanlar Tiyatrocular, sunucular, lider figürlerin ses analizi
14. Hafta - Teorik
Değerlendirme ve Ses Farkındalığı Çalışması, Ses günlüğü, özdeğerlendirme, teorik geri dönüşler
Değerlendirme
Değerlendirme TürüAdetYüzde
Ara Sınav (Vize)1%40
Dönem Sonu Sınavı (Final)1%60
İş Yükü Hesaplaması
EtkinlikSayısıÖn HazırlıkSüreToplam Iş Yükü (Saat)
Kuramsal Ders140228
Ödev120224
Bireysel Çalışma9019
Ara Sınav1066
Dönem Sonu Sınavı1088
TOPLAM İŞ YÜKÜ (Saat)75
Program ve Öğrenme Çıktıları İlişkisi
PÇ-1
PÇ-2
PÇ-3
PÇ-4
PÇ-5
PÇ-6
PÇ-7
PÇ-8
PÇ-9
PÇ-10
OÇ-1
5
5
4
5
5
4
4
5
4
OÇ-2
4
4
4
4
4
4
OÇ-3
4
4
3
4
4
5
OÇ-4
4
5
5
5
5
4
OÇ-5
5
5
4
4
Adnan Menderes Üniversitesi - Bilgi Paketi / Ders Kataloğu
2026