Bilgi Paketi / Ders Kataloğu
Türk Dil Bilgisi I
Ders Kodu: TRO155
Ders Türü: Zorunlu
Ders Grubu: Lisans
Eğitim Dili: Türkçe
Staj Durumu: Yok
Teori: 2
Uyg.: 0
Kredi: 2
Laboratuvar: 0
AKTS: 2
Amaç

Bu dersin amacı, Türk dilinin Türkiye Türkçesi dönemine ait ses, şekil ve anlam bilgisini incelemektir. Birinci dönem Türkçenin sesleri, Türkçedeki Türkçe olmayan sesler ve eski Türkçede bulunmayıp sonradan gelişen sesler üzerinde durulur.

Özet İçerik

Yeryüzündeki diller ve dil aileleri, Türkçenin dünya dilleri arasındaki yeri, konuşma dili, yazı dili, Sesin tanımı, türleri ve sınıflandırılması, Türkçedeki sesler ve özellikleri.

Dersi Veren Öğretim Görevlisi/Görevlileri
Prof. Dr. Nuri KARASAKALOĞLU
Öğrenme Çıktıları
1.Türkiye Türkçesinde ses konusu temelinde çözümlemeler yapabilme.
2.Dil olgusu kavramını açıklayabilme.
3.Dil aileleri ve Türkiye Türkçesinin bu yerini kavrayabilme.
4.Konuşma dili ve yazı dili arasındaki farkı açıklayabilme.
5.Türkiye Türkçesinin ses yapısı hakkında genel ölçütleri kavrayabilme.
Ders Kitabı / Malzemesi / Önerilen Kaynaklar
1.Karaağaç, G., (2012), Türkçenin Dil Bilgisi, Ankara: Akçağ Yay.
2.Ergin, M. (1993). Türk Dil Bilgisi, İstanbul: Bayrak Yayınevi.
Haftalık Ayrıntılı Ders İçeriği
1. Hafta - Teorik
Dersin tanıtımı: Kapsamı, önemi ve kurallar
2. Hafta - Teorik
Dil nedir? Dil aileleri ve Türkçenin dünya dilleri arasındaki yeri
3. Hafta - Teorik
Yazı dili, konuşma dili, lehçe, şive, ağız, Türk yazı dilinin tarihî gelişmesi
4. Hafta - Teorik
Ses nedir, seslerin çıkarılması
5. Hafta - Teorik
Ses yolu ve ses cihazı
6. Hafta - Teorik
Sedalı ve sedasız sesler
7. Hafta - Teorik
Vokaller ve konsonantlar
8. Hafta - Teorik
Türkçedeki sesler, seslerin birleşmeleri (Ara sınav)
9. Hafta - Teorik
Türkçedeki sesler, seslerin birleşmeleri
10. Hafta - Teorik
Türkçe sözlerdeki başlıca ses özellikleri
11. Hafta - Teorik
Türkçe sözlerdeki başlıca ses özellikleri
12. Hafta - Teorik
Türkçe sözlerdeki başlıca ses değişmeleri
13. Hafta - Teorik
Türkçe söz varlığının ses yapısı
14. Hafta - Teorik
Türkçe söz varlığının ses yapısı
Değerlendirme
Değerlendirme TürüAdetYüzde
Ara Sınav (Vize)1%40
Dönem Sonu Sınavı (Final)1%60
İş Yükü Hesaplaması
EtkinlikSayısıÖn HazırlıkSüreToplam Iş Yükü (Saat)
Kuramsal Ders141242
Ara Sınav1314
Dönem Sonu Sınavı1314
TOPLAM İŞ YÜKÜ (Saat)50
Program ve Öğrenme Çıktıları İlişkisi
PÇ-1
PÇ-2
PÇ-3
PÇ-4
PÇ-5
PÇ-6
PÇ-7
PÇ-8
PÇ-9
PÇ-10
PÇ-11
PÇ-12
PÇ-13
OÇ-1
4
5
5
OÇ-2
4
4
4
OÇ-3
5
5
4
OÇ-4
4
5
OÇ-5
4
5
Adnan Menderes Üniversitesi - Bilgi Paketi / Ders Kataloğu
2026