Bilgi Paketi / Ders Kataloğu
Türk Dil Bilgisi III
Ders Kodu: TRO263
Ders Türü: Zorunlu
Ders Grubu: Lisans
Eğitim Dili: Türkçe
Staj Durumu: Yok
Teori: 2
Uyg.: 0
Kredi: 2
Laboratuvar: 0
AKTS: 3
Amaç

Türkçenin söz dizimi özelliklerini kavratmak.

Özet İçerik

Cümle bilgisi, söz dizimi, Türkiye Türkçesinde sözdiziminin genel özellikleri, yapı ve anlam bakımından cümle türleri; kelime öbekleri ve söz dizimi ilişkisi, ad durum ekleriyle filimsi ve çekimli fiil ilişkileri; cümlenin ögeleri, cümle çözümleme uygulamaları.

Dersi Veren Öğretim Görevlisi/Görevlileri
Prof. Dr. Nuri KARASAKALOĞLU
Öğrenme Çıktıları
1.Cümle bilgisi ile ilgili temel konuları kavrayacaklardır
2.Cümle bilgisi ile ilgili yapılmış araştırmaları tarayacak ve onlardan faydalanacaklardır.
3.Metin içinde yargılı/yargısız söz dizimi unsurlarını görev adlarına göre çözümleyebileceklerdir.
4.Cümle ögeleri arasındaki işlev ve anlam farklarını belirleyebileceklerdir
5.Cümle türlerini çözümleyebileceklerdir.
Ders Kitabı / Malzemesi / Önerilen Kaynaklar
1.Karahan, Leylâ. (1999). Türkçede Söz Dizimi. Ankara: Akçağ Yayıncılık.
2.Ergin, Muharrem. (1989). Türk Dil Bilgisi. İstanbul: Bayrak Yayıncılık, .
3.Gencan, T. Nejat. (2001). Dilbilgisi. Ankara: Ayraç Yayıncılık.
4.Dizdaroğlu, Hikmet. (1976). Tümcebilgisi. Ankara: TDK.
Haftalık Ayrıntılı Ders İçeriği
1. Hafta - Teorik
Dersin kapsamı, konu alanının tanıtılması.
2. Hafta - Teorik
Türkiye Türkçesinde sözdiziminin genel özellikleri.
3. Hafta - Teorik
Türkiye Türkçesinde sözdiziminin genel özellikleri.
4. Hafta - Teorik
Kelime öbekleri ve söz dizimi ilişkisi.
5. Hafta - Teorik
Ad durum ekleriyle filimsi ve çekimli fiil ilişkileri
6. Hafta - Teorik
Cümlenin ögeleri.
7. Hafta - Teorik
Cümle çözümleme uygulamaları.
8. Hafta - Teorik
Cümle çözümleme uygulamaları. (Ara sınav)
9. Hafta - Teorik
Cümle çözümleme uygulamaları.
10. Hafta - Teorik
Cümlelerin bağlanma şekilleri (Bağlama edatlarıyla bağlanan cümleler, ortak cümle ögeleriyle bağlanan cümleler, ortak şahıs ekleriyle bağlanan cümleler, anlam ilişkisiyle bağlanan cümleler).
11. Hafta - Teorik
Cümlelerin bağlanma şekilleri (Bağlama edatlarıyla bağlanan cümleler, ortak cümle ögeleriyle bağlanan cümleler, ortak şahıs ekleriyle bağlanan cümleler, anlam ilişkisiyle bağlanan cümleler).
12. Hafta - Teorik
Yüklemin türüne ve yerine göre cümleler.
13. Hafta - Teorik
Cümlelerin anlam özellikleri (olumlu-olumsuz cümleler, soru cümleleri)
14. Hafta - Teorik
Cümle çözümleme uygulamaları.
Değerlendirme
Değerlendirme TürüAdetYüzde
Ara Sınav (Vize)1%40
Dönem Sonu Sınavı (Final)1%60
İş Yükü Hesaplaması
EtkinlikSayısıÖn HazırlıkSüreToplam Iş Yükü (Saat)
Kuramsal Ders142370
Ara Sınav1022
Dönem Sonu Sınavı1033
TOPLAM İŞ YÜKÜ (Saat)75
Program ve Öğrenme Çıktıları İlişkisi
PÇ-1
PÇ-2
PÇ-3
PÇ-4
PÇ-5
PÇ-6
PÇ-7
PÇ-8
PÇ-9
PÇ-10
PÇ-11
PÇ-12
PÇ-13
OÇ-1
4
4
4
OÇ-2
5
4
4
OÇ-3
5
5
OÇ-4
4
4
4
OÇ-5
5
5
Adnan Menderes Üniversitesi - Bilgi Paketi / Ders Kataloğu
2026