Bilgi Paketi / Ders Kataloğu
Dilbilimi
Ders Kodu: TRO314
Ders Türü: Zorunlu
Ders Grubu: Lisans
Eğitim Dili: Türkçe
Staj Durumu: Yok
Teori: 2
Uyg.: 0
Kredi: 2
Laboratuvar: 0
AKTS: 2
Amaç

Bu dersin amacı dilbilim hakkında genel bilgi kazandırmak, dilbilimin temel çalışma alanlarını tanıtmaktır. sesbilim, biçimbilim, sözdizim, anlambilim, lexicon, psikodilbilim, toplumdilbilim, sinirdilbilim, söylem analizi gibi çalışma alanları hakkında deyatlı bilgi vermek, dünya dilleri üzerinden bu çalışma alanları hakkında veri çözümlemeleri yapabilme yeteneği kazandırmaktır.

Özet İçerik

Dilin muhtelif tanımları, Dünya dilleri hakkında genel bigiler; 20. yy başlarına kadar doğu ve batı geleneğinde dil çalışmalarına tarihsel bir bakış ; 20. yüzyılda dil bilim kavramının ortaya çıkışı; dil bilimin dalları ve çalışma alanları; Ferdinand De Saussure ve Yapısalcı dil bilim kuramı (Cenevre Dil bilim Okulu). Yapısalcı anlayışı benimsemiş dil bilim okulları; Prag Okulu, Fransız İşlevselciliği (Andre Martinet), Gustave Guillame ve Psikomekanik, Kopenhag Okulu ve Glosematik, Amerikan Yapısalcılığı (Franz Boas, Edward Sapir, Leonard Bloomfield, Zellig Sabbetai Harris), Noam Chomsky ve Üretken Dönüşümsel Dil Bilgisi Kuramı, Dil Bilim Kökenli Dil Bilgisi Kuramları. Kuramların, teorik ve uygulamalı düzeyde dil öğretimiyle ilişkilendirilmesi.

Dersi Veren Öğretim Görevlisi/Görevlileri
Prof. Dr. Nuri KARASAKALOĞLU
Öğrenme Çıktıları
1.Dilbilim hakkında genel bilgi sahibi olur.
2.Türkçenin dünya dilleri arasındaki konumu hakkında yorum yapma yeteneği kazanır.
3.Dilsel kategoriler ve dilbilimsel süreçler hakkında veri çözümlemesi yapar.
4.Sesbilim, biçimbilim, sözdizim, anlambilim, toplumdilbilim, psikodilbilim, metindilbilim, söylem analizi, sinirdilbilim çalışma alanlarında genel bilgi kazanır.
5.Dile bilişsel bir yaklaşım kazanır.
Ders Kitabı / Malzemesi / Önerilen Kaynaklar
1.Uzun, Nadir Engin. Anaçizgileriyle Evrensel Dilbilgisi ve Türkçe. Multilingual, İstanbul, 2000.
Haftalık Ayrıntılı Ders İçeriği
1. Hafta - Teorik
Giriş: dilbilim, filoloji, göstergebilim, edebiyat
2. Hafta - Teorik
Kuramsal, uygulamalı, karşılaştırmalı, tarihsel dilbilim
3. Hafta - Teorik
Dilbilim tarihi: başlangıçtan 20.yüzyıla
4. Hafta - Teorik
Dilbilim tarihi: Saussure
5. Hafta - Teorik
Dilbilim tarihi: Copenhag ve Prag okulları, Amerikan yapısalcıları
6. Hafta - Teorik
Dil Edinimi: Kuramlar
7. Hafta - Teorik
Dil Edinimi: Uygulamalar
8. Hafta - Teorik
Tarihsel dilbilim (Ara sınav)
9. Hafta - Teorik
Karşılaştırmalı Restorasyon
10. Hafta - Teorik
Karşılaştırmalı Restorasyon
11. Hafta - Teorik
Üretici Dilbilgisi: Chomskyci gelenek
12. Hafta - Teorik
Üretici Dilbilgisi: Chomskyci gelenek
13. Hafta - Teorik
Yönetim ve Bağlama dönemi: yönetim, durum kuramı, rol kuramı
14. Hafta - Teorik
Yönetim ve Bağlama dönemi: bağlama kuramı, denetim kuramı
Değerlendirme
Değerlendirme TürüAdetYüzde
Ara Sınav (Vize)1%40
Dönem Sonu Sınavı (Final)1%60
İş Yükü Hesaplaması
EtkinlikSayısıÖn HazırlıkSüreToplam Iş Yükü (Saat)
Kuramsal Ders140342
Ara Sınav1314
Dönem Sonu Sınavı1314
TOPLAM İŞ YÜKÜ (Saat)50
Program ve Öğrenme Çıktıları İlişkisi
PÇ-1
PÇ-2
PÇ-3
PÇ-4
PÇ-5
PÇ-6
PÇ-7
PÇ-8
PÇ-9
PÇ-10
PÇ-11
PÇ-12
PÇ-13
OÇ-1
5
5
4
OÇ-2
3
4
4
OÇ-3
5
5
OÇ-4
4
5
OÇ-5
4
4
5
Adnan Menderes Üniversitesi - Bilgi Paketi / Ders Kataloğu
2026